Salgınla geçen son iki yıl içinde yapılan araştırmalar kronik ruhsal hastalığı olanlarda salgının hem bedensel hem ruhsal hem de toplumsal yaşamla ilgili etkilerinin toplum genelinden daha ağır olabildiğini gösterdi. Henüz mekanizması açıklanabilmiş değilse de belirli tanı gruplarında, ağır ve kronik ruhsal hastalığı olanlarda virüsün neden olduğu hastalık daha yüksek oranda yatarak tedavi gerektirecek ağırlıkta seyrediyor, hastalık daha sık ölümle sonlanıyor.
Kronik ruhsal hastalıklarla ilişkili bu risk nedeniyle kitlesel aşılanmanın başladığı ilk günlerden itibaren bazı ülkelerde bu hastalara öncelik tanındı. Benzer bir öncelik tanınması için Türkiye
Psikiyatri Derneği 17 Ocak 2021’de Türk Nöropsikiyatri Derneği, Şizofreni Dernekleri Federasyonu, Bipolar Bozukluklar Derneği, Bipolar Yaşam Derneği ve Lityum Derneği ile birlikte kronik ruhsal hastalığı olanlara öncelik verilmesi çağrısında bulunmuştu (https://psikiyatri.org.tr/2323/kitlesel-covid-19-asilama-stratejisi-kronik-ve-agir-ruhsal-hastaliklari-dikkate). Diğer ülkelerde de ruh sağlığı alanında çalışan meslek örgütleri benzer bir çaba içine girmiş, Avrupa Psikiyatri Birliği ve Dünya Psikiyatri Birliği bu yönde yoğun çaba sarf etmişti. Maalesef bu yönde bir adım atılmadı.
Yapılan araştırmalar toplumla kronik ruhsal hastalığı olanlar arasındaki ağır hastalanma ve ölüm sıklığı farkının aşılanma ile ortadan kalkabildiğini gösterdi. Ancak olumlu etkiyle ilgili bu verilere, bu grubun diğer kronik hastalığı olanlar ve toplum genelinden daha düşük oranda aşılanıyor olmasıyla ilgili bulgular eklendi.
Kronik ruhsal bozukluğu olanların aşılanma oranlarını arttırmakla ilgili önerilerin ilk sıralarında başka nedenlerle de olsa sağlık çalışanlarıyla temas kurduklarında, aşı konusunda bilgilendirilmeleri, varsa aşı ile ilgili tereddütlerinin ele alınması ve güven ilişkisi içinde oldukları sağlık çalışanlarının aşı olmayı önermesi geliyor.
Salgınla ilgili önlemler gevşetilse, konuya gündemde eski önceliği verilmese de sağlık çalışanları salgının henüz kontrol altında olmadığını biliyor. Bu nedenle kronik ruhsal hastalığı olanlarla en yakın ilişki içindeki iki meslek grubunun, psikiyatristlerin ve psikiyatri hemşirelerinin dernekleri olarak kronik ruhsal hastalığı olanlarda pandeminin etkileri, aşılanma ve bu konudaki zorlukları, hekim ve hemşirelerin yapabileceklerini konuşmaya karar verdik.
Sizleri ekte afiş ve programını sunduğumuz Türkiye Psikiyatri Derneği ve Psikiyatri Hemşireleri Derneği’nin ortak düzenlediği çevrim içi toplantıya davet ediyoruz. 29 Mart Salı 20.00’de gerçekleşecek “Kronik Ruhsal Hastalıklar, Pandemi ve Aşı” çevrim içi etkinliğe katılmak için dernek mail adresinizden gelecek bağlantıyla kaydolabilirsiniz.
Saygılarımızla,
Prof. Dr. Fatma Öz, Psikiyatri Hemşireleri Derneği Başkanı
Doç. Dr. Koray Başar, Türkiye Psikiyatri Derneği Başkanı
Webinar Programı için tıklayınız.
